Mang lớn (Muntiacus vuquangensis) là một loài thuộc họ Hươu nai, bị đe dọa ở mức độ Cực kỳ nguy cấp của vùng sinh thái dãy Trường Sơn tại Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia. Hiện nay, loài móng guốc kỳ bí sống đơn độc này đang đứng bên bờ vực tuyệt chủng do nạn săn bắn trái phép và mất môi trường sống. Hình 1: Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam nhìn từ trên cao Hình 2: Đặt bẫy ảnh tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam. Anh Oanh (trong hình) là một trong những chuyên gia đi rừng kì cựu mà CCD làm việc cùng trong nhiều năm qua. Hình 3: Đặt bẫy ảnh tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam. Anh Nhâm (cán bộ kiểm lâm Trạm Quế Lâm) là một trong số các cán bộ cốt cán đi cùng CCD trong chuyến đặt bẫy ảnh. Hình 4: Phân của mang lớn được phát hiện qua quan sát của các chuyên gia thuộc CCD Hình 5: Một cá thể mang lớn được phát hiện qua bẫy ảnh. ©CCD/2024 Trong 3 tháng cuối năm 2024, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên và Phát triển (CCD) đã phối hợp với Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam đặt 200 máy bẫy ảnh trên quy mô lớn Khu bảo tồn nhằm tìm kiếm dữ liệu phục vụ cho công tác bảo tồn loài mang lớn và hệ sinh thái của chúng. Bên cạnh đó, CCD đã tổ chức 01 khóa tập huấn kỹ thuật đặt bẫy ảnh và phân tích dữ liệu bẫy ảnh cũng như cách sử dụng các trang thiết bị khác nhằm tối ưu nghiên cứu hiện trường. Toàn bộ cơ sở dữ liệu từ việc đặt bẫy ảnh đã được CCD bàn giao cho Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam để sử dụng cho công tác giám sát, quy hoạch bảo tồn loài. Hình 6: Bầy khỉ mặt đỏ gồm nhiều con non được ghi nhận bởi bẫy ảnh Hình 7: Ba mẹ con cầy vòi hương đi kiếm ăn được ghi nhận bởi bẫy ảnh. Hình 8: Trĩ sao được ghi nhận bởi bẫy ảnh Hình 9: Ngoài bẫy ảnh, nhóm giám sát còn ghi nhận được nhiều loài bò sát và lưỡng cư tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh voi Quảng Nam. Trong hình là một cá thể rồng đất Hình 10: Ếch gáy dô ©CCD/2024 Không chỉ mang lớn, CCD còn chú trọng các khảo sát chuyên sâu nhằm xác định các quần thể bị đe dọa tuyệt chủng khác ở dãy Trường Sơn. Những cơ sở dữ liệu thu thập được có ý nghĩa cho bảo tồn các loài đó ngoài tự nhiên và nhân giống với mục đích bảo tồn. Thêm nữa, các nỗ lực của CCD cũng hướng tới xây dựng sự đóng góp từ các bên cho công tác nhân giống nhằm phục hồi và tái hoang dã các loài nguy cấp, quý, hiếm tại Việt Nam. ------------------- Dự án được tài trợ bởi Quỹ Bảo tồn Loài (SCF) trong khuôn khổ Hợp phần Bảo tồn Đa dạng sinh học, Dự án Quản lý rừng bền vững và Bảo tồn Đa dạng sinh học do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ.

Trong quý I năm 2025, Trung tâm CCD đã đồng hành cùng công ty TOSHIBA Việt Nam trong chuyến thăm Trạm Đa dạng Sinh học Mê Linh (Vĩnh Phúc). Tại đây, Giám đốc điều hành cùng các nhân viên của TOSHIBA Việt Nam đã được giới thiệu về công tác cứu hộ và chăm sóc một số loài động vật hoang dã như rùa, các loài linh trưởng (khỉ và vượn đen má trắng) và các loài bò sát và lưỡng cư đặc hữu của Việt Nam. Đoàn cũng đã trao tặng nhiều hiện vật bao gồm thức ăn và thuốc men hỗ trợ việc chăm sóc động vật tại trạm. Các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã thuộc Nhà nước như Trạm ĐDSH Mê Linh đóng vai trò rất quan trọng trong công tác bảo tồn ĐVHD và thực thi pháp luật bảo vệ ĐVHD, nhưng thường gặp khó khăn do hạn chế về ngân sách. Việc đóng góp hiện vật là một trong những cách thiết thực nhất để góp phần bảo tồn các loài hoang dã tại Việt Nam. CCD luôn sẵn sàng kết nối và tư vấn cho các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm xã hội, nhằm thúc đẩy sự chung tay của toàn cộng đồng trong nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững tại Việt Nam. Tìm hiểu thêm tại link trong phần bình luận

Mời các bạn cùng xem một số hình ảnh tuyệt đẹp của loài Voọc xám Đông Dương mà CCD ghi nhận được qua bẫy ảnh Vườn Quốc gia Xuân Liên đầu năm nay! Voọc xám (Trachypithecus phayrei) là loài linh trưởng đang đứng bên bờ vực tuyệt chủng tại Việt Nam. Loài thú linh trưởng ăn lá này có đặc tính hiền hòa và kín đáo. Chúng sống theo nhóm nhỏ và thường lẩn trốn rất nhanh khi thấy dấu hiệu nguy hiểm. Đã có nhiều ghi nhận rằng con cái mang bầu vào tháng 3 và tháng 7 hàng năm và nếu sinh nở thành công, chúng ta có thể sẽ nhìn thấy hình ảnh voọc mẹ ôm voọc con vào khoảng tháng 10 và tháng 12. Hoạt động gắn bẫy ảnh tại VQG Xuân Liên nằm trong khuôn khổ các hoạt động giám sát loài Vượn đen má trắng (Nomascus leucogenys) và các loài Mang kéo dài 31 tháng, bắt đầu từ tháng 6/2024. Chúng tôi hy vọng hoạt động này không chỉ giúp đạt được mục tiêu của dự án là đánh giá sự biến động quần thể, sinh cảnh sống và các yếu tố tác động đến quần thể Vượn đen má trắng, mà còn mong muốn ghi lại được nhiều hình ảnh về hành vi của các loài động vật quý hiếm khác tại Xuân Liên để đóng góp thêm vào nguồn tư liệu vốn hiếm hoi về các loài này tại Việt Nam 📸 Bản quyền hình ảnh: Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên và Phát triển (CCD)

Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long vốn được biết đến với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, lưu giữ bằng chứng cho sự thay đổi của địa chất – địa mạo qua hàng triệu năm, hệ sinh thái tự nhiên phong phú, nhiều di chỉ phản ánh đời sống – văn hóa của nhiều thế hệ. Mặc dù thu hút hàng triệu lượt khách đến tham quan mỗi năm, sự phát triển du lịch của Hạ Long cũng kéo theo nhiều lo ngại về sức tải du lịch, các mối đe dọa tới môi trường có thể ảnh hưởng tới các giá trị của di sản. Hình 1: Vịnh Hạ Long Hình 2: Du lịch đang gây áp lực lớn cho di sản Hình 3: CCD phối hợp với Ban quản lý Vịnh Hạ Long và UNESCO xây dựng đề án du lịch ©CCD/2025 Nằm trong khuôn khổ của dự án “Xây dựng kế hoạch phát triển du lịch bền vững di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050”, trong tháng 3/2025, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên và Phát triển (CCD) phối hợp cùng Ban quản lý Vịnh Hạ Long và Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO) khảo sát và thảo luận các vấn đề liên quan đến du lịch bền vững, nhằm bảo tồn những giá trị quan trọng của di sản, đồng thời đảm bảo cân bằng giữa phát triển du lịch và bảo vệ môi trường. Trong thời gian tới CCD cùng các đối tác cam kết tiếp tục theo sát quá trình thực hiện dự án, đảm bảo rằng Vịnh Hạ Long không chỉ là điểm đến hấp dẫn mà còn là biểu tượng của sự hài hòa giữa phát triển và bảo tồn, kết nối con người và thiên nhiên.

Cùng tham gia với những người giữ rừng của Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên và Phát triển (CCD) và Vườn Quốc gia Xuân Liên, huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa trong hành trình tuần rừng, điều tra động vật định kỳ nhằm đánh giá toàn diện đa dạng sinh học, phục vụ công tác bảo vệ, bảo tồn hệ sinh thái tại Xuân Liên.

Tháng 3/2025, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên và Phát triển (CCD) đã tổ chức khóa tập huấn “Xây dựng, quản lý vườn ươm cộng đồng và sản xuất cây giống các loài cây gỗ nguy cấp, quý, hiếm” dành cho bà con tại các thôn xã Ba Nang và Đakrông, tỉnh Quảng Trị. Chương trình nhằm nâng cao năng lực cho cộng đồng trong công tác bảo tồn và phát triển các loài cây gỗ quý. Từ trái sang phải: Hình 1: Bác Lê Văn Quý, một chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trực tiếp quản lý và phát triển vườn ươm tại Quảng Trị được mời làm giảng viên của đợt tập huấn. Trong hình, Bác Quý đang giới thiệu cho bà con quy trình xây dựng vườn ươm cộng đồng cơ bản. Hình 2: Bác Thái Thị Bang, là người vợ đồng hành cùng bác Quý trong quá trình xây dựng vườn ươm rất thành công tại Quảng Trị. Bác cũng là một chuyên gia nhiều kinh nghiệm về ươm cây. Trong hình, bác Bang đang thị phạm cho bà con cách xử lý hạt trắc trước khi gieo. Hình 3: Một cây gỗ trắc trưởng thành ©CCD/2025 Trong buổi tập huấn, học viên đã được hướng dẫn kỹ thuật xử lý hạt giống, gieo ươm đúng phương pháp, và quản lý vườn ươm quy mô hộ gia đình/cộng đồng. Đặc biệt, quy trình nhân giống các loài cây gỗ quý bản địa như Trắc (Dalbergia cochinchinensis) và Giáng Hương (Pterocarpus macrocarpus) đã được thực hành trực tiếp ngay tại vườn ươm thôn Xa Lăng. Hình 4: Hạt trắc trước khi gieo. Hình 5-6: Thực hành đóng bầu đất. Hình 7: Bác Thái Thị Bang, là người vợ đồng hành cùng bác Quý trong quá trình xây dựng vườn ươm rất thành công tại Quảng Trị. Bác cũng là một chuyên gia nhiều kinh nghiệm về ươm cây. Trong hình, bác Bang đang thị phạm cho bà con cách xử lý hạt trắc trước khi gieo. ©CCD/2025 Hoạt động này là một phần trong nỗ lực dài hạn nhằm: Khuyến khích cộng đồng tham gia vào lâm nghiệp bền vững Bảo tồn các loài cây gỗ quý hiếm Góp phần nâng cao sinh kế cho bà con địa phương Trong tương lai, CCD và các đối tác sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động phục hồi và phát triển các loài cây gỗ quý, vừa giúp bảo tồn thiên nhiên vừa tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng.

Bản Vịn thuộc xã Bát Mọt, huyện Thường Xuân nằm ở phía tây tỉnh Thanh Hóa. Đây là một bản của người Thái nằm trong vùng đệm của Vườn quốc gia Xuân Liên. Bản Vịn có khí hậu mát mẻ quanh năm, cảnh rừng tự nhiên và văn hóa đặc trưng của người Thái là điều kiện lý tưởng để phát triển du lịch. Hình 1: Cảnh quan bản Vịn ©CCD/2025 Nhằm nâng cao năng lực và góp phần cải thiện sinh kế của người dân địa phương, Trung tâm Bảo tồn thiên nhiên và Phát triển phối hợp cùng công ty SAP hỗ trợ mô hình du lịch cộng đồng do phụ nữ làm chủ tại bản Vịn. từ trái sang phải Hình 2: Người dân làm việc nhóm nhằm xây dựng và quản lý mô hình du lịch phù hợp với bối cảnh bản Vịn Hình 3-5: Người dân thực hành các nghiệp vụ du lịch và kỹ năng quản lý, điều hành mô hình du lịch cộng đồng. ©CCD/2025 Từ trong tháng 3 năm 2025 CCD đã tổ chức khóa tập huấn về du lịch cộng đồng cho các hộ dân thôn Vịn. Khóa tập huấn trang bị cho người dân các kiến thức thức về phát triển và quản lý du lịch, các kỹ năng giới thiệu, tiếp đón du khách, nấu ăn, chế biến ẩm thực. Các kiến thức này sẽ rất hữu ích để phát triển du lịch tại bản Vịn. Phát triển du lịch cộng đồng nhằm tạo ra sinh kế cho bà con, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững cho các địa phương, bảo tồn các giá trị thiên nhiên, văn hóa. Hỗ trợ các cộng đồng và đia phương phát triển và tăng thu nhập từ các giá trị văn hóa và các giá trị tự nhiên chính là một trong những mục tiêu mà CCD ưu tiên luôn hướng tới.

Nhân Ngày Động Thực vật Hoang dã Thế giới, Trung tâm CCD mong muốn chia sẻ với các bạn một số thành tựu trong công cuộc bảo tồn voọc mông trắng (Trachypithecus delacouri) – loài linh trưởng đặc hữu và cực kỳ nguy cấp của Việt Nam. Hình 1: Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hà - Giám đốc CCD chia sẻ với đối tác trong Quỹ Bảo tồn động thực vật hoang dã Việt Nam (Conservation Vietnam) về tiến độ dự án Bảo tồn loài voọc mông trắng (Trachypithecus delacouri) và hệ sinh thái rừng trên núi đá vôi ở huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Hình 2: Nhóm chuyên gia của CCD hỗ trợ đội giám sát voọc mông trắng có sự tham gia của cộng đồng triển khai các hoạt động định kỳ tại rừng Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Hình 3: Voọc mông trắng ghi nhận được trong giám sát tại rừng Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. ©CCD/2025 Tại Buổi Tổng kết Giữa Kỳ ngày 28/2/2025 do Conservation Vietnam tổ chức, CCD đã báo cáo những kết quả nổi bật trong nỗ lực bảo tồn Voọc mông trắng mà CCD đã thực hiện như: Từ năm 2018 đến nay, CCD đã thực hiện điều tra và giám sát quần thể voọc mông trắng tại rừng phòng hộ Kim Bảng và các khu vực núi đá vôi ở các tỉnh Hà Nam, Hòa Bình và Hà Nội, qua đó khẳng định Kim Bảng là nơi có quần thể voọc mông trắng quan trọng thứ hai của Việt Nam và trên thế giới. Năm 2021, CCD đã phát hiện một số đàn voọc mông trắng tại Rốn Rồng và một số điểm ở Lạc Thủy, Hòa Bình, khu vực tiếp giáp với rừng đặc dụng Hương Sơn và rừng phòng hộ Kim Bảng. Tháng 11-12/2022, CCD tái phát hiện quần thể voọc mông trắng tại Chùa Hương, Mỹ Đức, Hà Nội, nơi từng được coi là đã tuyệt chủng của loài này cách đây khoảng 10 năm. Với sự đồng hành của Conservation Vietnam và các đối tác khác, CCD sẽ tiếp tục phối hợp với Chi cục Kiểm lâm Hà Nội, Hòa Bình, Hà Nam giám sát quần thể, sinh cảnh của voọc và xây dựng kế hoạch bảo tồn tổng thể cho cả khu vực. Mục tiêu của CCD là thúc đẩy thành lập các vùng bảo tồn mới, mở rộng các khu hiện có nhằm bảo vệ voọc mông trắng cùng hệ sinh thái núi đá vôi độc đáo của khu vực này. Bảo tồn không chỉ là trách nhiệm – đó còn là hành động vì tương lai! Hãy đồng hành cùng chúng tôi trên chặng đường bảo vệ các loài hoang dã quý hiếm các bạn nhé!

Cách Hạ Long khoảng 90km, Tiên Yên là huyện miền núi và là cửa ngõ phía Đông Bắc của tỉnh Quảng Ninh. Tiên Yên nằm gần các vùng kinh tế năng động nhất của tỉnh như thành phố công nghiệp Cẩm Phả, khu kinh tế Vân Đồn, khu kinh tế cảng biển, cửa khẩu Hải Hà - Móng Cái và cửa khẩu Hoành Mô - Bình Liêu, v.v. Nhờ các lợi thế đó, Tiên Yên sẽ là vùng trung tâm kết nối các khu vực và cũng là nơi thu hút khác du lịch quốc tế khu vực phía Nam Trung Quốc. Với các sự đa dạng về cảnh quan thiên nhiên và các giá trị văn hóa rất đặc biệt như phố đi bộ, chợ Tiên Yên, thác Pạc Sủi, chợ phiên Hà Lâu, bãi Lòng Vàng, rừng ngập mặn Đồng Rui, sông Tiên Yên, ruộng bậc thang, văn hóa người Sán Chỉ, Sán Dìu, người Dao... tạo nên bức tranh đa dạng và nhiều màu sắc về du lịch ở Tiên Yên. Từ trái qua: di tích khảo cổ Hòn Ngò và mũi Lòng Vàng Tuy có các thế mạnh đó, hoạt động du lịch ở Tiên Yên vẫn còn mờ nhạt, chưa thu hút khách du lịch và việc quảng bá, phát triển sản phẩm du lịch chưa được chú trọng. Để khơi dậy những thế mạnh về văn hóa và vẻ đẹp tiềm ẩn ở nơi đây, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên và Phát triển (CCD) phối hợp với Phòng Văn hóa Thông tin huyện Tiên Yên xây dựng “Đề án phát triển du lịch huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Đề án sẽ góp phần việc hiện thực hóa “Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030” và đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của huyện Tiên Yên, góp phần chuyền dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập cho cộng đồng và giúp quảng bá được các giá trị thiên nhiên, văn hóa của địa phương. Từ trái qua: nhóm khảo sát CCD ở thác Khe San và ruộng bậc thang xã Đại Dực Tại tỉnh Quảng Ninh, hiện tại Trung tâm CCD đã và đang hỗ trợ các địa phương khác xây dựng các đề án du lịch riêng như huyện Bình Liêu, thành phố Uông Bí, thành phố Hạ Long. Các hoạt động quy hoạch và phát triển du lịch luôn được CCD lồng ghép một cách thích hợp với các mục tiêu bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường, gìn giữ và phát triển các giá trị thiên nhiên, văn hóa trong bối cảnh thích ứng với dịch bệnh biến đổi khí hậu.

Uôn g Bí là một trong 3 thành phố lớn của tỉnh Quảng Ninh. Uông Bí không những được biết đến là khu vực có trữ lượng than lớn nhất tỉnh Quảng Ninh mà còn là Trung tâm du lịch văn hóa tâm, linh của cả nước với những điểm đến nổi tiếng như Khu Di tích Lịch sử và Danh thắng Yên Tử, chùa Ba Vàng, hồ Yên Trung, chùa hang Son, v.v. Trong đó, Khu Di tích Lịch sử và Danh thắng Yên Tử - nơi được xem là đất tổ của Phật giáo Việt Nam là một trong những điểm đang đề xuất UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Bên cạnh những giá trị tâm linh, Uông Bí còn sở hữu rất nhiều điểm tham quan có cảnh quan thiên nhiên ấn tượng và hấp dẫn như các điểm cao với thắng cảnh đẹp như đỉnh Bình Hương, đỉnh Phượng Hoàng, sông nước Phương Nam, Yên Tử v.v. Với những lợi thế về văn hóa lịch sử, điều kiện tự nhiên, đa dạng sinh học, đây là những điểm đến có tiềm năng rất lớn để thu hút khách du lịch và thúc đẩy được kinh tế của địa phương. Cảnh quan thiên nhiên tại đỉnh Bình Hương, phường Vàng Danh Do đó, nhằm khơi dậy những vẻ đẹp tiềm ẩn cho thành phố Uông Bí, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên và Phát triển (CCD) phối hợp với Phòng Văn hóa Thông tin thành phố Uông Bí xây dựng “Đề án phát triển sản phẩm du lịch thành phố Uông Bí giai đoạn 2021-2025, định hướng 2030. Đề án sẽ là cơ sở để hiện thực hóa “Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030” và đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Uông Bí. Nhóm chuyên gia CCD khảo sát xây dựng đề án Trong bối cảnh ngành du lịch thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang phục hồi sau đại dịch Covid 19, việc định hướng và xây dựng một hệ thống sản phẩm du lịch riêng biệt, thông minh và chất lượng sẽ góp phần vào phục hồi ngành du lịch địa phương. CCD cũng đang tích cực hỗ trợ các hoạt động quy hoạch và xây dựng các Đề án phát triển du lịch bền vững, du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng cho các tỉnh và Khu bảo tồn, các Vườn quốc gia trong cả nước. Các hoạt động quy hoạch và đề án du lịch luôn được được CCD gắn với mục tiêu bảo tồn thiên nhiên, môi trường và các giá trị văn hóa trong bối cảnh thích ứng với dịch bệnh và các điều kiện bình thường mới.